Panimdim

PANIMDIM

kaysakit sa dibdib, di siya maiburol

pagkat di pa buo ang bayad sa ospital

sa ganito nilang sistema, ako'y tutol

dalawang araw sa morgue, ganyan katagal

sana ospital aming mapakiusapan

kamag-anak, kaibigan na'y nagpaikot

upang makaambag sa pagkakagastusan

habang nahaharap sa panibagong gusot

ang mga nangyayari'y talagang kaysaklap

ay, maninikluhod na ako sa kanila!

promissory note ay ginawa naming ganap

dalawampu't anim na doktor mapapirma

tila nakabitin pa rin kami sa ere

sana may paraang agad magawa kami

- gregoriovbituinjr.

06.13.2025 ng madaling araw

CLAYGO - Clean As You Go

CLAYGO - Clean As You Go

magandang panuntuan ang CLAYGO

na kahulugan ay Clean As You Go

una kong nakita sa kantina

ng ospital at nang mabisita

ang napuntahan kong opisina

ganito'y una kong naranasan

bilang obrero sa pagawaan

ilang dekada nang nakaraan

di man nasulat noon ang CLAYGO

disiplina namin ay ganito

waiter kasi noon ay di uso

at di dapat astang senyorito

mag-aayos ng pinagkainan

ay yaong kumain, ikaw mismo

hanggang ngayon, ito'y aking dala

kahit pa saan ako magpunta

di sa restoran, kundi sa erya

ng manggagawa't maralita pa

sa panuntunang ito'y salamat

na sana'y magamit din ng bawat

opisina upang walang kalat

ginamit mo, hugasan mo dapat

- gregoriovbituinjr.

06.10.2025

* litratong kuha ng makatang gala sa kantina ng St. Luke's Medical Center, QC, at sa opisina ng Philippine Movement for Climate Justice (PMCJ)

Ang payo ni Mang Nilo

ANG PAYO NI MANG NILO

minsan, sa komiks nagmumungkahi

ng ideyang iyong mapupuri

tulad kay Mang Nilo pag sinuri

ang komiks na Bugoy ng may ngiti

nang makabawas sa mga hikbi

pinaksa niya'y riding-in-tandem

na ginamit madalas sa krimen

dalawang tao, pawang salarin

isa, motor ay patatakbuhin

isa pa, target ay babarilin

payo ni Mang Nilo ay pakinggan

ibahin daw ang disenyo naman

ng motor, upuan ay iksian

malaki ang gulong sa hulihan

wala ring kaangkas sa likuran

disenyong pang-isahan talaga

na dinadaan lang sa patawa

subalit nagmumungkahi siya

sino ang makikinig sa kanya?

nang riding-in-tandem, mawala na

- gregoriovbituinjr.

06.10.2025

* komiks mula sa pahayagang Pang-Masa, Hunyo 10, 2025, p.7

Sanggol, 1, patay sa napabayaang kandila

SANGGOL, 1, PATAY SA NAPABAYAANG KANDILA

ikalawang beses na raw ito

na nagkasunog at may namatay

na bata dahil napabayaan

ang isang nakasinding kandila

isang taong gulang ang namatay

na iniwan ng mga kapatid

upang sa pistahan ay gumimik

ay, pinabayaan ang kapatid

nakalulungkot ang ganyang ulat

nawa'y wala nang ikatlong ulit

ang nangyari'y nakapagngangalit

na pinabayaan ang kapatid

magulang nila'y nasa trabaho

nang mangyari ang sunog na ito

at kung ako ang tatay ng bata

anong sakit, tiyak na luluha

baka sisihin pa ang sarili

di na maibabalik ang dati

na sa napabayaang kandila

ay buhay ng musmos ang nawala

- gregoriovbituinjr.

06.08.2025

* ulat mula sa pahayagang Remate, Mayo 26, 2025, p. 3

Libreng libing, sana libreng pagpapaospital din

LIBRENG LIBING, SANA LIBRENG PAGPAPAOSPITAL DIN

parang pampalubag loob na lang sa masa

sa ilalim ng kapitalistang sistema

iyang libreng libing para sa mahihirap

na aprub na raw sa Senado, anang ulat

kung kaya naman pala ang libreng libing

para sa mahihirap ay baka kaya rin

nilang magpasa ng batas na para naman

sa libreng paospital ng dukhang maysakit

kung dukha'y may libreng libing kapag namatay

sana dukhang maysakit ay libreng mabuhay

subalit sa ilalim ng lipunang ito

lahat pinagkakakitaan ng negosyo

pati na ang karapatan sa kalusugan

ay di na karapatan, dapat mong bayaran

at dapat pa'y kwalipikado kang mahirap

para sa Indigent Funeral Package nila

sino kayang mahirap ang kwalipikado?

yaong buto't balat na't payat na totoo?

yaon bang walang kayod, walang sinusweldo?

na sa barungbarong lang nakatira ito?

bagamat may batas na Cheaper Medicine Act

murang gamot imbes libreng gamot sa dukha

may Free Indigent Hospitalization Act ba?

libreng pagpapaospital na gagaling sila?

walang libre sa kapitalistang sistema

dapat sa karapatan mo sila'y kumita

dapat sa ganitong sistema'y palitan na

at maralita'y magrebolusyon talaga

- gregoriovbituinjr.

06.07.2025

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Hunyo 3, 2025, pahina 2

Ibang pagkatao'y huwag hanapin sa akin

IBANG PAGKATAO'Y HUWAG HANAPIN SA AKIN

pag inisip mong maging negosyante ako

o ang maging kapitalista sa obrero 

o sa isang kumpanya ay maging C.E.O

ay baka ibang tao ang hinahanap mo

pag hiniling mong lagi akong nakabarong

o nakapolo, o mukhang disente roon

pumuti pa't kuminis ang balat ko ngayon

ay baka ibang tao ang hanap mong iyon

mapapalitan ko ba ang anyo't sarili

dahil iyon ang kanilang gusto't sinabi

baka ibang tao ang hanap nila dini

kung sino ako ay di ko maiwawaksi

tunay namang bawat isa'y dapat umunlad

subalit kapitalista'y di ko katulad

pag nagnegosyo ba'y tanda na ng pag-unlad?

habang karapata'y niyurakan nang lantad?

ibang tao'y huwag mong hanapin sa akin

di ko mababago ang katauhang angkin

kung ibang pagkatao'y aking gagayahin

aba'y di ako iyon ang dapat isipin

- gregoriovbituinjr.

06.07.2025

* CEO - Chief Executive Officer

Paligsahan na ba ang paghuli ng kriminal?

PALIGSAHAN NA BA ANG PAGHULI NG KRIMINAL?

paramihan na raw ng huli

ng kriminal, sa ulat sabi 

ng bagong tinalagang hepe

o namumuno sa PNP

subalit pag ganyan, paano

na ang karapatang pantao?

due process o tamang proseso

ba'y malalagay sa peligro?

paramihan ng huli'y sugal

na paligsahan ang katambal

tulad ng tokhang, ibubuwal

na ba ang darakping kriminal?

tama lamang na sila'y dakpin

dahil nakagawa ng krimen

sila'y ikulong at litisin

hustisya sa biktima'y kamtin

ngunit di iyan paligsahan 

sapagkat di laro ang ganyan 

buhay ang pinag-uusapan

dapat ebidensya'y batayan

- gregoriovbituinjr.

06.04.2025

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Hunyo 3, 2025, pahina 2

Puwing at langgam

PUWING AT LANGGAM

kasabihan ng ating ninuno:

maliit lang ang nakapupuwing

sa atin ay mahalagang payo

upang di tayo api-apihin

kikilos din tayong parang langgam

gaya'y masipag na manggagawa

kakagatin yaong mapang-uyam

hanggang mata nila'y magsiluha

pag mga aktibistang Spartan

tulad ko'y sama-samang kikilos

ay babaguhin itong lipunan

wawakasan ang pambubusabos

maliit man ang tingin sa atin

kung kikilos tayong sama-sama

parang langgam nating kakagatin

at pupuwingan iyang burgesya

- gregoriovbituinjr.

06.04.2025

* litratong kuha ng makatang gala

Ang Kawasaki at ang pinasukan kong PECCO

ANG KAWASAKI AT ANG PINASUKAN KONG PECCO

Mahigpit akong nakikiisa sa mga manggagawa ng Kawasaki United Labor Union (KULU) na nakawelga ngayon na ipinaglalaban ang kanilang mga karapatan! Taaskamaong pagpupugay sa inyo! Uring manggagawa, hukbong mapagpalaya!

Malapit sa akin ang mga manggagawa ng Kawasaki dahil tatlong taon din akong pumapasok sa gate ng Kawasaki nang nagtatrabaho pa ako. Nasa loob kasi ng compound ng Kawasaki ang aming pabrika, o nasa loob ang right of way patungong trabaho.

Naging manggagawa ako ng tatlong taon bilang machine operator sa Metal Press Department ng Precision Engineered Components Corporation (PECCO) sa Alabang, Muntinlupa noong Pebrero 1989 hanggang Pebrero 1992. Kagagaling ko lang ng training ng anim na buwan sa isang pabrika sa Japan, Hulyo 1988 - Enero 1989. Tinawagan ako ng kumpanya upang magtrabaho sa PECCO at nag-umpisang magtrabaho roon. Edad 20 ako noon.

Bibiyahe ako mula Sampaloc, Maynila, at sasakay ng Pasay Rotonda, at mula roon ay magdi-dyip biyaheng Alabang - Kaliwa. Mula sa dyip ay sa harap ng Kawasaki ako bababa papunta sa aming pabrika kaya hindi iba sa akin ang Kawasaki. Nag-resign ako matapos ang tatlong taon upang mag-aral sa kolehiyo. At sa unibersidad ko na natagpuan ang landas na akin ngayong tinatahak bilang aktibistang Spartan.

Kaya marubdob ang aking pakikiisa sa laban ng mga manggagawa ng Kawasaki bagamat hindi pa ako nakakapunta sa kanilang welga dahil sa pagbabantay kay misis sa ospital dahil siya'y na-stroke. 

Matapos ang anim na buwan ay naging regular na manggagawa ako sa PECCO, 1989, sa taon nang maipasa ang Herrera Law, na dahilan kaya lumaganap ang sistemang kontraktwalisasyon.

Nabatid ko kalaunan na napalitan na ang pangalang PECCO, kaya wala na ang PECCO ngayon.

Mabuhay ang mga manggagawa ng Kawasaki! Mabuhay ang uring manggagawa!

- gregoriovbituinjr.

06.01.2025

* litrato mula sa kawing na: https://www.facebook.com/LukeEspirituPH 

Sa ika-60ng araw namin sa ospital

SA IKA-60ng ARAW NAMIN SA OSPITAL

Karaniwan ang ikalawang buwan ay itinatapat natin sa petsa ng araw. Tulad nito, Abril 3 kami ni misis nagtungo sa ospital at naadmit siya roon dahil sa stroke. Sa Hunyo 3 ang ikalawang buwan namin sa ospital. Subalit kung bibilangin sa daliri, ang Hunyo 3 ay ika-62 araw.

Kailan, kung gayon, ang ika-60ng araw, kung ang bawat buwan ay binibilang ng 30 araw, na tila tulad sa bilang ng araw sa pasahod? Bagamat batid nating sa isang taon, pag di leap year, pitong buwan ang may 31 araw, apat na buwan ang may 30 araw, at ang Pebrero ay 28 araw.

Kung ika-62 araw ang Hunyo 3 minus 2, Hunyo 1 ang ika-60ng araw. 

Ginawan ko ng pormula ang bilang ng araw sa Abril. Kasama sa bilang ang Abril 3, kaya hindi Abril 30 minus Abril 3 ang pagbibilang. Kundi dapat Abril 30 minus Abril 2. Subalit hindi kaagad natin maiisip ito kung hindi natin titiyakin sa pagbilang sa daliri. Kaya ginawan ko ito ng pormula na madaling matandaan. Ito ang pormula:

(x - y) + 1 = n

Given:

x = huling araw ng buwan

y = araw ng pagpasok sa ospital

(30 - 3) + 1 = n

27 + 1 = 28 araw

Abril = 28 araw

Mayo = 31 araw

Hunyo = 1 araw

Total = 60 araw

Oo, animnapung araw. Ganyan na kami katagal sa ospital. Animo'y nakatira na kami rito ng halos dalawang buwan. Matagal pa ang gamutan. Araw-araw ang pagtungo ng physical therapist, at ng occupational therapist niya. At wala pang araw ng discharge.

Nito lang nakaraang tatlong araw - Mayo 29, 30, at 31, ay tatlong beses siyang nagpa-ultrasound. Ang dalawa'y sa tiyan, at kagabi'y sa vagina na request ng kanyang obgyne, dahil malakas ang pagdurugo niya o mens.

SA IKA-60ng ARAW NAMIN SA OSPITAL

narito pa rin kami sa ospital

animnapung araw, ganyan katagal

hanggang ngayon, ako'y natitigagal

paggaling niya ang lagi kong usal

babayara'y pamahal nang pamahal

sa gabi'y di makatulog, iidlip

lamang dahil antok na'y nahahagip

gayunman, may pag-asang nasisilip

gagaling din siya, huwag mainip

ito ang madalas kong nalilirip

mahalaga'y buhay si misis, buhay!

sa mga doktor at nars, pagpupugay!

sa nag-ambag sa gastusin, mabuhay!

sa nagdasal, sa lahat, taos-pugay!

hindi kayo malilimutang tunay!

- gregoriovbituinjr.

06.01.2025

Libangan sa ospital

LIBANGAN SA OSPITAL

buti't nakabili ng Fill In na palaisipan

nang minsan sa BookSale ako roon ay mapadaan

kaya habang bantay sa asawa sa pagamutan 

ay may sinasagutan ako't napaglilibangan

talas-isip at paggamit ng lohika ang layon

piliin ang salitang lalapat sa titikahon

sa pahalang man o pababa ay sumakto iyon

huwag magkamali lalo't bolpen ang gamit doon

agad iyong bibitawan pag tumawag si misis

matitiis ang Fill In, si misis di matitiis

tatalima na agad sa anumang kanyang nais

pag may sumakit, sa pagresponde'y dapat mabilis

minsan, ganyan ang buhay ng makatâ sa ospital

na itong Fill In ang hapunan, meryenda't almusal

mahalaga, sa asawa'y bantay, di matigagal

at paggaling ni misis ang madalas inuusal

- gregoriovbituinjr.

05.30.2025

Reclining commode wheelchair

RECLINING COMMODE WHEELCHAIR

kahapon, nakabili na ako sa Bambang

ng reclining commode wheelchair na kailangan

nang magamit ng misis kong may karamdaman

mula ospital hanggang umuwing tahanan

wheelchair yaong ang upuan nito'y may butas

kung saan doon siya makakapagbawas

at doon ay tutulungan siyang maghugas

o marahil sa katawan ay pagpupunas

di pa niya magalaw ang kanang bahagi

mula balikat, kamay, paa, hita, binti

kaya sa pagamutan pa'y nananatili

baka matagalan pa kaming makauwi

mula kama, bubuhatin siyang tumayo

upang sa commode wheelchair siya'y makaupo

katawan ay dapat maehersisyong buo

upang sa kanan ay mapadaloy ang dugo

naka-wheelchair siyang sa pasilyo babaybay

imbes na laging sa higaan nakaratay

nasa wheelchair siya't ako'y nakaalalay

sa paggaling niya'y aalagaang tunay

- gregoriovbituinjr.

05.27.2025

Ani Bianca, patibayin pa ang sariling wika

ANI BIANCA, PATIBAYIN PA ANG SARILING WIKA

si Bianca Gonzales nga'y may panawagan ngayon

na sariling wika'y patibayi't gamiting higit

nangamote raw kasi sila sa Tagalog ng EAST

sa Pinoy Big Brother Celebrity Collab Edition

patibayin daw ang pagtuturo sa kabataan

ng wikang Filipino, at pahalagahan ito

sa mga paaralan, sa bahay, saanman tayo

upang di mangamote sa pagsalin ng Silangan

kaylungkot daw na unifying language nati'y English

imbes wikang Filipino, na batay sa Tagalog

tingin yata'y wikang bakya itong pumaimbulog

may pagtingin pang matalino basta nagi-Ingles

sa iyong pagpuna, Bianca, maraming salamat

upang pahalagahan natin ang wikang sarili

sana'y pakinggan ng gobyerno ang iyong sinabi

upang edukasyon sa ating bansa'y mapaunlad

- gregoriovbituinjr.

05.25.2025

* mula sa pahayagang Pang-Masa, Mayo 25, 2025, pahina 1 at 5

Natanggal na ang NGT

NATANGGAL NA ANG NGT

kaylaking ginhawa ang matanggal

ang tubong nakakabit sa ilong

pagkat siya na'y nakalulunok

ng pagkaing sa kanya'y ibigay

sa NGT na pinadadaan

ang pagkain patungo sa tiyan

na pawang likido o malabnaw

na one thousand eight hundred calorie

higit sambuwan din kinabitan

ng NGT o nasogastric tube

si misis nang siya'y mapakain

ng may sapat na calorie intake

tila ako ang nahihirapan

noong naka-NGT pa siya

talagang hirap niyang titigan

para bang ako ang nasasaktan

buti't tinanggal na ang NGT

pagkat lagay niya'y bumubuti

kaysarap naman sa pakiramdam

na sinta ko'y di na mahirapan

- gregoriovbituinjr.

05.22.2025

Bata, namatay sa tuli

BATA, NAMATAY SA TULI

kaytindi ng balitang nabasa:

"Edad sampu, nagpatuli, patay"

ano? bakit? anong nangyari ba?

sa lying-in agad daw nangisay

matapos na matuli ng doktor

na nagturok pa ng anestisya

subalit matapos ang procedure

ang nasabing bata'y nangisay na

siya'y nadala pa sa ospital

at doon binawian ng buhay

kung ako'y ama, matitigagal

tinuli lang, anak na'y namatay

aksidente ba? ito ba'y sadya?

kay-aga namang bata'y nawala

habang sa katabi nitong ulat

magkapatid sa sunog namatay

sa dibdib ito'y sadyang kaybigat

magulang tiyak tigib ng lumbay

- gregoriovbituinjr.

05.22.2025

* mula sa pahayagang Bulgar, Mayo 21, 2025, tampok na balita (headline) at pahina 2

Tulad ng dati, 49 na araw na sa ospital

TULAD NG DATI, 49 NA ARAW NA SA OSPITAL

sa nagdaang taon, apatnapu't siyam na araw

kami sa ospital, panahong kami'y makalabas

subalit ngayon, pang-apatnapu't siyam na araw

na namin sa ospital, ngunit di pa makalabas

sapagkat patuloy pa ang gamutan, patuloy pa

higit isang buwan nang sa ospital nakatira

di naman ako doktor o nars, bantay lang talaga

kay misis, tila amoy ko na'y amoy medisina

patagal nang patagal ay pamahal ng pamahal

ang dapat bayaran sa pinagkanlungang ospital

mag-isip pa lang kung saan kukuha ng pambayad

ay nakatitigagal, ako pa kaya'y tumagal

apatnapu't siyam na araw pag iyong nanilay

ay makabagbag damdaming danas, di mapalagay

binago na ng kanyang karamdaman yaring buhay

na dapat ay sa bayan, ngayon ay sa utang, alay

- gregoriovbituinjr.

05.21.2025

* mula Oktubre 23 hanggang Disyembre 10, 2024 ay nanatili kami sa ospital dahil sa naunang sakit ni misis, at mula Abril 3 hanggang Mayo 21, 2025 ay narito sa ospital nang ma-istrok si misis 

Tula't paliwanag sa forum ng maralita

TULA'T PALIWANAG SA FORUM NG MARALITA

sadyang kaybigat ng tema, “Nothing for Us, Without Us”

sa sistemang bulok ba dukha pa’y makaaalpas

sa lipunang mapagsamantala at di parehas

laksa’y mahihirap, mayamang iilan, di patas

kahit sa isyung pabahay ng mga maralita

4PH ay para sa may pay slip, di sa wala

para lang sa may Pag-ibig, wala niyan ang dukha

mungkahi’y public housing ang ipatupad na sadya

dapat pabahay, serbisyong panlipunan, trabaho

ay magkasamang pag-usapan ng masa't gobyerno

pabahay ay hindi dapat batay sa market value

kundi sa capacity to pay ng dukha't obrero

subalit habang kapitalismo pa ang sistema

dukha'y lugmok ngunit huwag mawalan ng pag-asa

nararapat lamang ang maralita'y magkaisa

at wakasan ang pang-aapi't pagsasamantala

halina't katotohanang ito'y ipalaganap

baguhin na ang sistema nang malutas ang hirap

magagawa kung patuloy tayong magsusumikap

lipunan nati’y itayo nang ginhawa’y malasap

- gregoriovbituinjr.

05.21.2025

* matapos ang pagbigkas ng kinathang tula ay nagpaliwanag din ang makatang gala hinggil sa isyu ng maralita bilang sekretaryo heneral ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML); sumagot din ng ilang katanungan sa ginanap na urban poor forum sa Pilar Herrera Hall sa Ground Flr ng Palma Hall ng UPD, Mayo 21, 2025

Infusion complete

INFUSION COMPLETE

sa pandinig ko'y tila musika na

ang infusion complete pag naririnig

sa ospital, tanghali man, umaga

o madaling araw, o takipsilim

ibig sabihin, paubos ang dextrose

na dapat iyong palitan ng lubos

infusion complete ay biglang tutunog

kahit kami'y mahimbing sa pagtulog

di ka na maiinis pag ganito

gagawin mo lang, dapat kang alerto

kaya itatawag mo iyon sa nars

upang dextrose ay agad mapalitan

di mahalaga rito ang mainis

ang mahalaga'y gumaling si misis

mula sa istrok at abcess sa tiyan

sana'y gumaling na siyang tuluyan

- gregoriovbituinjr.

05.17.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://web.facebook.com/share/v/1AfxVNvCAH/ 

Pag-utot

PAG-UTOT

"nakautot ka na ba?" laging tanong

ng mga doktor, pati nars kay misis

na naka-NGT o nakapasak

ang tubo sa ilong upang kumain

pag nakautot daw pala'y maganda

sa kalusugan dahil may nilabas

na hangin sa tiyan lalo't naistrok

at may blood clot sa bituka si misis

bagamat walang kinaing natural

tanda ang pag-utot sa tinitingnan

upang guminhawa ang pakiramdam

at gumaganda na ang kalusugan

na tanda ng paggalaw ng bituka

may nilalabas na toxic o sobrang

hangin sa tiyan o kaya'y bakterya

salamat sa ibinahagi nila

- gregoriovbituinjr.

05.17.2025

* sinulat habang nagbabantay kay misis sa ospital

* NGT - nasogastric tube, o yaong ipinapasok na tubo sa ilong pababa sa lalamunan at esophagus, hanggang sa  loob ng tiyan sa pagbibigay ng pagkaing may nutrisyon

Tahimik na pangangampanya sa ospital

TAHIMIK NA PANGANGAMPANYA SA OSPITAL

naisuot ko lang itong t-shirt kagabi

na bigay sa akin sa Miting de Avance

nina Ka Luke Espiritu at Ka Leody

de Guzman na Senador ng nakararami

ngayon na ang huling araw ng kampanyahan

at tahimik akong nangangampanya naman

bagamat bantay kay misis sa pagamutan 

habang siya'y nasa banig ng karamdaman

dapat magwagi ang dalawang kandidato 

upang may kasangga ang dalita't obrero 

bagong pulitika na ito, O Bayan ko

lilong dinastiya't trapo'y dapat matalo

sa pasilyo ng ospital naglakad-lakad 

sa kantina o parmasya ay nakaladlad

itong t-shirt, sa billing man ay magbabayad

sa physical therapy mang pawang banayad

dahil huling araw na, dapat may magawa

makumbinsi ang kapamilya, ang kadukha

kapuso, kumpare, sa layuning dakila

ipanalo ang kandidato ng paggawa

- gregoriovbituinjr.

05.10.2025

Tatlumpung segundong katahimikan, ani Ka Leody

TATLUMPUNG SEGUNDONG KATAHIMIKAN, ANI KA LEODY

tatlumpung segundo ang hiningi ni Ka Leody

kaunting katahimikan sa Miting de Avance

upang alalahanin ang pagpaslang sa Supremo

dahil kinabukasan ang anibersaryo nito

salamat, Ka Leody, sa iyong sinabing iyan

paggunita sa kinakalimutang kasaysayan

na sa tatlumpung segundo'y nakiisa ang madla

pati na nagsidalong manggagawa't maralita

kaarawan ng Supremo tuwing Nobyembre Trenta

ay sasabayan natin ng pagkilos sa kalsada

ngunit araw ng pagpaslang, bihirang gunitain

kagabi lang, buti't nasabi ni Ka Leody rin

maraming salamat sa paalala niyang iyon

sobra na ang kataksilan, lalo't mag-eeleksyon

burgesyang nagpapatay sa Supremo'y nararapat

mawala pati dinastiya'y mangatalo lahat

- gregoriovbituinjr.

05.10.2025

* naganap ang Miting de Avance nina #21 Ka Leody de Guzman at #25 Luke Espiritu para Senador sa Liwasang Bonifacio, Maynila, Mayo 9, 2025, kasabay ng ika-150 kaarawan ni Gregoria "Oriang" de Jesus, asawa ng Supremo at Lakambini ng Katipunan

* Mayo 10, 1897 nang pinaslang ng tropang Aguinaldo ang magkapatid na Procopio at Gat Andres Bonifacio sa Bundok Buntis, Maragondon, Cavite

Sariling magulang, kinatay ng anak

SARILING MAGULANG, KINATAY NG ANAK

dalawang magkaibang balita

na sadya namang nakabibigla:

nanay, anak pa yaong sumaksak

mag-asawa, pinatay ng anak

anak na walang utang na loob

sa isip anong nakakubakob

mental health problem ba'y masisisi

kung bakit ang ganito'y nangyari

mga suspek kaya'y nakadroga

kaya magulang ay biniktima

sa Saranggani't Albay naganap

ang mga pangyayaring kaysaklap

anang ulat, isa'y may depresyon

nang iniwan ng asawa iyon

ang isa'y posibleng naingayan

nang magising, ina'y tinarakan

para bang batas ay inutil

paanong ganito'y mapipigil

baka di sapat ang Mental Health Act

lalo't nangyari'y nakasisindak

- gregoriovbituinjr.

05.10.2025

* ulat mula sa pahayagang Pang-Masa, Mayo 8, 2025, tampok na balita (headline) at pahina 2

* Republic Act No. 11036 - An Act Establishing a National Mental Health Policy for the Purpose of Enhancing the Delivery of Integrated Mental Health Services, na mas kilala ring Mental Health Act of 2018

Sa ika-128 anibersaryo ng pagpaslang sa Supremo

SA IKA-128 ANIBERSARYO NG PAGPASLANG SA SUPREMO

pag-alala sa kamatayan ng Supremo

at ating bayaning Gat Andres Bonifacio

kasama ng kapatid niyang si Procopio

pinaslang sila ng pangkating Aguinaldo

kaya inaral ko ang ating kasaysayan

na sa wari ko'y pilit kinakaligtaan

bakit kapwa Katipunero ang dahilan

ng pagpaslang sa Supremo ng Katipunan

Mayo a-Nwebe, kaarawan ng maybahay

na si Oriang, Mayo a-Dyes, siya'y pinatay

ng mga taksil sa ating bayan, niluray

pati kanyang pagkatao, nakalulumbay

marahil si Oriang siya na'y hinahanap

sa kaarawan nitong dapat ay kalingap

kinabukasan pala'y napatay nang ganap

hanggang huli'y di man lang sila nagkausap

taaskamaong pagpupugay kay Gat Andres

sa adhikain nila't pakikipagtagis

upang lumaya ang bayan, di na magtiis

sa lilong burgesya't dayong mapagmalabis

- gregoriovbituinjr.

05.10.2025

Kay-agang nawala ni Maliya Masongsong, 4

KAY-AGANG NAWALA NI MALIYA MASONGSONG, 4

kay-aga mong nawala, doon pa sa NAIA

dahil sa isang di inaasahang disgrasya

amang paalis ay hinatid lang ng pamilya

ngunit nabangga kayo ng isang sasakyan pa

"Anak ko iyan! Anak ko 'yung nasa ilalim!"

sigaw ng ama, si Maliya'y napailalim

sa itim na Ford Everest, sadyang anong lagim

na sa puso'y nakasusugat ng anong lalim

sadyang nakaiiyak ang ganitong nangyari

di mo mawaring magaganap ang aksidente

si Maliya ay tiyak may pangarap paglaki

ngunit wala nang lahat iyon, aking namuni

ang tsuper ay hawak na ng kapulisan ngayon

subalit sa pagninilay, kayrami kong tanong:

paano ba maiiwasan ang nangyaring iyon?

anong sistemang marapat? anong tamang aksyon?

nang di na mangyari ang maagang pagkawala

ng buhay, tulad ni Maliya, nakaluluha

kung anak ko siya, ang dibdib ko'y magigiba

sa ganyan, kalooban ninuman ay di handa

- gregoriovbituinjr.

05.09.2025

* ulat mula sa pahayagang Tempo, Mayo 6, 2025, tampok na balita (headline) at pahina 2

Garapalan sa halalan

GARAPALAN SA HALALAN

dalawang komiks istrip mula sa

pahayagang kilala ng masa

na naglalarawan sa halalan

at sa kandidato't dinastiya

sa kampanyahang garapalan na

pawang magaling mag-analisa

yaong sumulat at dibuhista

hinggil sa parating na eleksyon

di raw boboto sa magnanakaw

kundi sa nagbigay ng ayuda

pawang mga patama talaga

sa pulitiko't sa pulitika

kaya dapat nang may pagbabago

upang magkaroon ng hustisya

ang masa't mabago ang sistema

- gregoriovbituinjr.

05.09.2025

* komiks na may petsang Mayo 8, 2025 mula sa pahayagang Remate, p.3, at Bulgar, p,5

Kampanyador nagbabantay man sa ospital

KAMPANYADOR NAGBABANTAY MAN SA OSPITAL

bagamat nasa ospital at tensyonado

si misis ay nasa banig ng karamdaman

ay ginagawa pa rin ang mga layon ko

upang ipagwaging tunay ang kinatawan

ng mga manggagawa't dukha sa Senado

ipanalo sina Ka Leody de Guzman

at Luke Espiritu, mga lider-obrero

na pawang kasangga ng taong karaniwan

kaya kapag may pagkakataong lumabas

ang ilang polyeto'y ipinamamahagi

at ipinakikilala ang bagong landas

manggagawa naman sa Senado'y magwagi

mga simpleng kataga: sila'y ipanalo!

upang sa Senado'y may tinig ang paggawâ

Ka Leody de Guzman at Luke Espiritu

tiyak na may magagawa sa ating bansa!

- gregoriovbituinjr.

05.08.2025

* litratong kuha ng makatang gala sa isang lugar na nadaanan

Swallowing training

SWALLOWING TRAINING

sapagkat di pa kayang lumunok ng kinakain

may NGT o tubo sa ilong upang kumain

may therapist na sinasagawa'y swallowing training

ano't paano makakain at lumunok man din

kinakailanga'y one thousand eight hundred calorie

kaya may tubo pa muna sa ilong o NGT

may physical therapy, occupational therapy

upang naparalisang bahagi ay mapabuti

kayhirap pagmasdan subalit kinakaya ko lang

sa malao't madali'y makararaos din naman

ang aking misis mula sa banig ng karamdaman

habang sa swallowing training siya'y tinutulungan

naparalisang bahagi'y hawakan ng banayad

baka mapilay o tila kristal na mababasag

ang tuluyan niyang paggaling ang tangi kong hangad

sa anumang tulong at ambag, maraming salamat

- gregoriovbituinjr.

05.04.2025

* NGT - nasogastric tube

Isang buwan na ngayon sa ospital

ISANG BUWAN NA NGAYON SA OSPITAL

Abril a-Tres noong isinugod si misis

sa ospital sapagkat di na maigalaw

ang kanang kamay, braso, hita, binti, paa

na-istrok na pala, sabi ng mga doktor

aba'y ang petsa na ngayon ay Mayo a-Tres

isang buwan na pala kami sa ospital

hanggang ngayon, may kaba, pagdurusa'y ramdam

lito, naghahanap, nagugulumihanan

isang buwan din pala akong nakatira

sa ospital dahil nagbabantay sa kanya

ang asam ko'y tuluyan nang gumaling siya

habang naghahanap ng pambayad, ng pera

isang buwang singkad sa ospital na ito

matagal na gamutan pa raw na totoo

gagaling ka, lagi kong sabi sa misis ko

gagaling ka, nawa'y magdilang anghel ako

- gregoriovbituinjr.

05.03.2025

Ilang araw nang di makatula

ILANG ARAW NANG DI MAKATULA

ilang araw na rin pala akong di nakatula

planong bawat araw isang tula'y di na nagawa

ano kayang sanhi bakit di agad makakatha?

tensyonado't nasa ospital pa? natutulala?

gayong sa paligid ay kayrami ng isyu't paksa

nagtatampo ba sa akin ang musa ng panitik?

di na ba niya madama ang sa puso ko'y hibik?

dahil sa nangyari kay misis ay di makaimik?

dahil pag-usad ng pluma'y wala nang pagkasabik?

nangangayayat na't katawan ba'y tila titirik?

o dahil araw-araw ay pagod sa paglalakad

upang Guarantee Letter ay matanggap niring palad

upang maghanap ng perang sa ospital pambayad

laging pagod, mabilisang kilos, bawal makupad

ang nangyayari'y sa tula na lang nailalahad

- gregoriovbituinjr.

05.03.2025

Pag di na ako nakatula

PAG DI NA AKO NAKATULA

sabi ko sa kanila, pag ako'y di na tumulâ

mag-alala na't baka may nangyari sa makatâ

baka ako'y naospital, patay na, o nawalâ

lalo't adhika ko, bawat araw may tulang kathâ

ngunit sino ba naman ang nagbabasa sa akin?

may pakialam ba sila sa tula ko't gawain?

madali lang naman nila akong balewalain

makatang laging tulala, na di dapat pansinin

nais ko lang sa manggagawa't bayan ay mag-ambag

ng kakayahan kong inaalay nang buong tatag

lalo na't bawat tula'y tulay sa pagpapahayag

upang bako-bakong daan ay tuluyang mapatag

maraming salamat sa lahat, maraming salamat

habang itinutula ko anumang madalumat

- gregoriovbituinjr.

04.28.2025

Aparato

APARATO

dapat ay matuto rin tayong

basahin yaong aparato

at mabatid kung anu-anong

kahulugan ng linya rito

mahalaga ang pagmonitor

sa pasyente, anong blood pressure,

respiration rate, temperature,

heart rate, at iba't ibang sensor

lalo't si misis naospital

kayrami ring dapat maaral

lalo't dito pa'y magtatagal

habang ako'y natitigagal

dapat kong lakasan ang loob

ang dibdib ma'y saklot ng takot

pag-ibig sa sinta'y marubdob 

sana'y paggaling ay maabot

- gregoriovbituinjr.

04.18.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/v/162x48EEmw/ 

Walang pag-aari

WALANG PAG-AARI

pribadong pag-aari ang ugat ng kahirapan

at isa iyang katotohanang matutuklasan

pag pinag-aralan ang ekonomya at lipunan

katotohanang dapat tumagos sa sambayanan

subalit di iyan tinatanggap ng mga sakim

sa kapangyarihan at ng may budhing maiitim

tulad ng trapo't kapitalistang dulot ay lagim

kasamaan at kadilimang karima-rimarim

bago pa si Marx ay mayroon nang Marcus Aurelius 

noong unang panahon ay batid na nilang lubos

pribadong pag-aari'y sanhi ng pambubusabos

at pagyurak ng dangal ng mga dukha't hikahos

halina't katotohanang ito'y ipalaganap

baguhin na ang sistema nang malutas ang hirap

magagawa kung patuloy tayong magsusumikap

upang ating kamtin ang ginhawang pinapangarap 

- gregoriovbituinjr.

04.17.2025

Pagbili ng gamot sa parmasiya

PAGBILI NG GAMOT SA PARMASIYA

madaling araw, may gamot na namang

binili sa pharmacy ng ospital

araw-gabi, maghahanap ng pera

upang may magastos pag kailangan

upang tuluyang gumaling si misis 

na naoperahan kamakailan

sa ulo't tiyan, abot hanggang langit 

samo kong gumaling siyang tuluyan

mahal ko, naririto lagi ako

upang pangalagaan kang totoo

gagawin ko lahat para sa iyo

ngunit sana'y dinggin ang aking samo

na sa karamdaman mo'y makaligtas

at sa problemang ito'y makaalpas

- gregoriovbituinjr.

04.16.2025

Nebulizer

NEBULIZER

animo'y ritwal ng pagpapausok

ang nebulizer sa bibig at ilong

sa paghinga'y pampaluwag ng daloy

at mapaunti ang plema sa loob

mula lima hanggang pitong minuto

subalit minsan pag may halong gamot

abot ng labindalawang minuto

tanong ko sa nars ay agad sinagot

may side effect daw ito: heart rate increase

subalit ito'y ilang saglit lamang

ngunit nebulizer ay dapat gawin 

kada anim na oras yaong ritwal

animo'y insenso subalit hindi

kundi siya'y mapalakas ang mithi

paggaling niya'y samo kong masidhi

labang ito sana'y maipagwagi

- gregoriovbituinjr.

04.16.2025

Bastos na kandidato sia

BASTOS NA KANDIDATO SIA

may bastos na kandidato

na ngayon ay tumatakbo

na vlogger ang sinisisi

imbes na kanyang sarili

binastos ang solo parent

na nais na makasiping

tila para siyang praning

eh, abogado pa man din

parang may toyo sa utak

nang-aapi't nanghahamak

di batid ang Safe Space Act

dapat kasuhan ang tunggak

sino siya? Ian Sia?

iyan siya, bastos siya!

di dapat iboto Sia

ng mamamayan, ng masa

- gregoriovbituinjr.

04.15.2025

* litrato mula sa Philippine Star, Abril 14, 2025, p.C2

Naninilay

NANINILAY

baka magdyanitor na sa ospital

paraan ng pagbabayad ng utang

para lang kay misis na aking mahal

para may iambag kahit munti man

lahat ngayo'y pagbabakasakali

upang matamo lamang ang paggaling 

ni misis, na asam ko't minimithi

para sa kanya, anuma'y gagawin 

ayokong sa sinuman ay lumuhod

baka ngayon lang, ito'y gagawin ko

magpatirapa at maninikluhod

sa sinumang may salaping totoo

ako kaya'y tatanggaping artista

tulad ni Palito, parang kamukha

di rin Lito Lapid o FPJ ba

comedy ba'y mapapasok kong sadya

bayarin nga'y sadyang nakakabaliw

wala pa ang nobela kong gagawin

di ko na alam paano maaliw

sunod na hakbang, iniisip pa rin

- gregoriovbituinjr.

04.13.2025

Babang luksa

BABANG LUKSA

ngayon ang unang anibersaryo

ng kamatayan ng aking ama

kaya bumiyahe muna ako

sakay ng bus papuntang probinsya

babang luksa raw ang tawag doon

pupuntahan ko na rin si Inay

at mga kapatid na naroon

at kung saan si Ama nahimlay

habang pansamantalang iniwan

ko muna si misis sa ospital

matapos ang babang luksa naman

sa probinsya'y di na magtatagal

sapagkat agad akong luluwas

nang madalaw sa gabi si misis

asam kong siya'y maging malakas

at ang paggaling niya'y bumilis

- gregoriovbituinjr.

04.12.2025

Lugmok

LUGMOK

paano nga bang sa patalim ay kakapit

kung nararanasa'y matinding pagkagipit

lalo't sa ospital, si misis ay maysakit

presyo ng babayaran ay nakagagalit

di sapat ang mamalimos lang sa Quiapo

maliitan lang, barya-barya lang, nakupo

wala namang kasamang nagnais magpayo

gayong alam nilang ako'y natutuliro

paano kung tibak ay gumawa ng krimen

halimbawa, kidnap-for-ransom, patay ka rin

paano kung malaking bangko'y titirahin

upang ospital lang ay mabayaran man din

aba'y nagpultaym kasi ako ng maaga

iniwan ang kolehiyo tungong kalsada

sa ospital, walang pambayad, walang pera

buti pa yata ako'y magpatiwakal na

subalit hindi, paano mababayaran

ang ospital, si misis ko'y kawawa naman

nais ko lang ay gumaling siyang tuluyan

ano nang gagawin, di ako mapayuhan

- gregoriovbituinjr.

04.11.2025

Di nakadalaw ngayong gabi

DI NAKADALAW NGAYONG GABI

ngayon lamang ako nag-absent sa pagdalaw

kay misis sa ospital, dahil ang kandado 

sa bahay ay na-lost thread, papunta na sana

sa ospital kaninang hapon, alas-singko

alas-sais hanggang alas-otso ng gabi

ang visiting hours, wala pa rin si Regine

kasama ni misis sa bahay at trabaho

mabuti't tinawagan ako ng doktora

mula sa infectious disease, na may nakita

silang dalawang klaseng bakterya sa tiyan

ngalan daw ng isang bakterya ay icolai

nagbigay silang antibiotic kay Libay

salamat at talagang inaasikaso

ang asawa kong dapat magpakatatag pa

dumating si Regine bandang alas-siyete

at ako'y umalis, pumunta sa palengke

hardware ay sarado na, alas-singko pa lang

at nag-ikot pa rin ako, walang mabilhan

ng susi't kandado para sa tarangkahan

mahal ko, sori, at di kita napuntahan

- gregoriovbituinjr.

04.10.2025

Pagdalaw kay Libay

PAGDALAW KAY LIBAY

tatlo kaming madalas dumalaw kay Libay

ako, ang kaibigan niya, at si bayaw

kaming tatlo'y talagang malapit na tunay

at sadyang nagtutulungan sa gabi't araw

isinugod sa ospital nang siya'y ma-istrok

dinala sa mga may alam sa history

ng kanyang sakit, ito'y malaking pagsubok

kaya madalas ay di ako mapakali

naoperahan na siya sa ulo't tiyan

ay, anong titindi nga ng tumamang sakit

"magpagaling ka!" sa kanya'y bulong ko naman

"magpalakas ka!" sa kanya'y lagi kong sambit

pag visiting hours, kami'y bumibisita

umaga'y sang-oras, gabi'y dalawang oras

habang iniisip saan kami kukuha

ng kaperahan, na pinaplanong madalas

mga kaibigan ni Libay nagnanais

siyang dalawin, ang tangi ko lamang bilin

sa visiting hours makikita si misis

ang asam ko'y tuluyan na siyang gumaling

- gregoriovbituinjr.

04.10.2025

Pagsulyap

nandito akong muli sa ospital 

dinadalaw siya pag visiting hours

at tinitigan ko na naman siya

ngunit di muna ako nagpakita

kagabi, nang siya na'y magkamalay

kinausap ko, nagpilit gumalaw

luha'y pumatak at nais yumakap

buti't nasalo, buti't di bumagsak

buti't siya'y agad kong naagapan

kaya ngayon ay nakatitig lamang

operasyon niya sa ulo't tiyan

kahapon ng hapon katatapos lang

ayoko muna siyang abalahin

dapat muna siyang pagpahingahin

ilang araw muna'y palilipasin

pag handa na, saka siya dalawin

- gregoriovbituinjr.

04.09.2025

Pag-ambag ng dugo

PAG-AMBAG NG DUGO

nasalinan siya ng dugo ng Oktubre

nang maospital si misis hanggang Disyembre

ngayong Abril, nasa ospital muli kami

muling sinalinan ng dugo si Liberty

di na niya maigalaw ang paa't kamay

nakailang bag na rin ng dugo si Libay

lalo't hemoglobin niya'y kaybabang tunay

kaya naisip ko ring dugo'y makapagbigay

nang minsang makita ko ang Philippine Red Cross

sa isang mall ay nag-ambag na akong lubos

dugo ko'y binigay para sa mga kapos

five hundred CC lang, di naman mauubos

ang dugo kong B na dumaloy sa katawan

na nais kong iambag para sa sinuman

isang bag man lang sa loob ng tatlong buwan

nang may maitulong sa nangangailangan

panata ko na ngayong dugo ko'y iambag

upang sa pasyente'y may dugong maidagdag

upang may kailangan nito'y mapanatag 

tulad ni misis na sana'y magpakatatag

- gregoriovbituinjr.

04.09.2025

* kinatha sa Araw ng Kagitingan, Abril 9, 2025

* litratong kuha noong Marso 6, 2025

Tatlong Grade 12, nanggahasa ng Grade 11

TATLONG GRADE 12, NANGGAHASA NG GRADE 11

krimen itong anong tindi

dahil ang tatlong kaklase

ang humalay sa babae

sadyang napakasalbahe

pagkatao na'y winaksi

nakipag-inuman pala

at nalasing ang biktima

saka ginahasa siya

nang magmadaling araw na

payo sa kadalagahan

huwag makipag-inuman

sa mga kalalakihan

kung puri'y mabubuyangyang

nang dahil sa kalasingan

sa puri niya'y nasabik

ang tatlong kaklaseng suspek

buti't sila na'y nadakip

at ngayon ay nakapiit

- gregoriovbituinjr.

04.09.2025

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Abril 9, 2025, Araw ng Kagitingan