Mabuhay ka, Islay Erika Bomogao!

MABUHAY KA, ISLAY ERIKA BOMOGAO!

tinalo mo ang Thai sa isports na Muay Thai

iba ka talaga pagkat napakahusay

mabuhay ka sa iyong nakamit na gintô

na sa batà mong edad ay di ka nabigô

kababayan mo si misis na Igorota

bagamat walâ na siya'y naaalala

pag may taga-Cordillera na nagwawagi

sa anumang larangan, di basta nagapi

mula ka sa lahi ng mga mandirigmâ

di kayo nasakop ng buhong na Kastilà

mula sa lahing matatapang, magigiting

sa martial arts, ipinakita mo ang galing

isang puntos lang ang lamang mo sa kalaban

sa larang na bansâ nila ang pinagmulan

mabuhay ka, O, Islay Erika Bomogao!

talà kang sadyang sa daigdig ay lumitaw!

- gregoriovbituinjr.

12.18.2025

* mula sa pahayagang Abante Tonite, Disyembre 18, 2025, p.8

Bienvenue, Chez Nous

BIENVENUE, CHEZ NOUS

sa sahig ng nasakyang traysikel

nakasulat: Bienvenue, Chez Nous

Home Sweet Home, habang ako'y pauwi

na para bang ang sasalubong ay

magandang bahay, magandang buhay

kahulugan nito'y sinaliksik

Bienvenue ay Welcome sa Paris

habang Chez Nous naman ay Our Home

kaygandang bati nang pag-uwi'y may

magandang bahay, maalwang buhay

salamat sa sinakyang traysikel

sa nabasa kahit ako'y pagod

sa maghapong paglakò ng aklat

ay may uuwian pa rin akong

bahay na ang loob ko'y palagay

- gregoriovbituinjr.

12.17.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://web.facebook.com/share/r/16sRK71DTp/ 

Konsehal, kinasuhan ng kapwa konsehal

KONSEHAL, KINASUHAN NG KAPWA KONSEHAL

(Tulâ batay sa balità sa pahayagang Bulgar, isyu ng DIsyembre 17, 2025, tampok na balita, at ulat sa pahina 2)

kapwa ko pa taga-Sampaloc, Maynilà ang sangkot

sa headline ng pahayagang Bulgar ang ibinulgar

konsehala, kinasuhan ang konsehal na buktot

kung mag-isip at sa kabastuhan nitong inasal

ibinulgar sa privilege speech ng konsehala

pati ang 'yoni message' na kahuluga'y kaytindi

paghipo sa kanyang kamay ng tinawag na Kuya

na pawang kabastusan ang ipinamamarali

di iyon paglalambing kundi sa puri'y pagyurak

mabuti't ang konsehala'y matatag at palaban

kinasuhan na ng paglabag sa Safe Spaces Act

ang konsehal na umano'y sagad sa kabastuhan

marami nang mga kurakot, marami pang bastos

kailan lingkod bayan ay magiging makatao?

kayraming trapong sa buwis ng bayan ay nabusog

kailan pa titinó ang mga nabotong trapo?

kayâ tamà lang baligtarin natin ang tatsulok!

sa konsehala ng Distrito Kwatro, pagpupugay!

saludo sa tapang mong labanan ang mga bugok

nawa hustisya'y kamtin mo, mabuhay ka! Mabuhay!

- gregoriovbituinjr

12.17.2025

Sa 3 bayaning nagdiwang ng ika-150 kaarawan ngayong 2025

SA 3 BAYANING NAGDIWANG NG IKA-150 KAARAWAN NGAYONG 2025

pagpupugay po kina Oriang, Goyò, at Pingkian

sa kanilang pangsandaan, limampung kaarawan

ngayong taon, kabayanihan nila'y kinilala

na noong panahon ng mananakop nakibaka

si Oriang na asawa ng Supremo Bonifacio

Lakambini ng Katipunan, rebolusyonaryo

si Heneral Goyò ay napatay ng mga Kanô

sa Pasong Tirad, na inalay ang sariling dugô

si Gat Emilio Jacinto, Utak ng Katipunan

kasangga't kaibigan ng Supremo sa kilusan

sa Kartilya ng Katipunan ay siyang may-akda

ang Liwanag at Dilim niya'y pamana ngang sadyâ

taaskamaong pagpupugay sa tatlong bayani

ang halimbawa nila'y inspirasyon sa marami

sa bayan sila'y nagsilbi at nakibakang tunay

nang tayo'y lumayà sa pangil ng mga halimaw

- gregoriovbituinjr.

12.17.2025

* mga litrato mula sa google

Ang tungkulin bilang makatâ ng bayan

ANG TUNGKULIN BILANG MAKATÂ NG BAYAN

minsang tinuring na / makatâ ng bayan

nang tula'y binigkas / sa isang pagkilos

karangalang pag may / rali sa lansangan

patutulain ka't / dapat handang lubos

may ilang tungkuling / isinasabuhay

lalo't tinuring kang / makatâ ng bayan

pinahalagahan / kayâ nagsisikhay

nang tungkuling ito'y / sadyang magampanan

alamin ang datos / at isyu ng madlâ

sapagkat lalamnin / ng tulang gagawin

tutulâ sa rali / ng obrero't dukhâ

nang kanilang diwa't / puso'y pag-alabin

tulang karaniwang / may tugmâ at sukat

pinagbuti bawat / taludtod at saknong

madaling araw pa'y / mumulat, susulat

sa isyu ng masa / laging nakatuntong

kung may kathang tulâ / ang mga kasama

hihingi ng kopya / nang aking matipon

upang balang araw / ay maisasama

sa maraming akda't / isaaklat iyon

matinding tungkulin / subalit marangal

gagawin ng husay / ang bawat gampanin

kakathâ akong may / buong pagmamahal

na para sa bayan, / tula'y bibigkasin

- gregoriovbituinjr.

12.16.2025

* salamat sa kasamang kumuha ng litrato

Pagpupugay at pasasalamat, CHR!

PAGPUPUGAY AT PASASALAMAT, CHR!

natanggap ko ang backback ng Biyernes

sa isang forum para sa C.S.O.

may sertipiko pa't payong ng Martes

sabay ng araw ng Lunsad-Aklat ko

may tatak na C.H.R. at islogan

ang backpack at payong na ibinigay

na "Naglilingkod Maging Sino Ka Man"

nag-isip niyon ay napakahusay

kaylalim ng tungkuling ipagtanggol

natin bawat karapatang pantao

sa anumang paglabag tayo'y tutol

pagkat karapatan nati'y sagrado

sa C.H.R., maraming salamat po!

pagpupugay itong mula sa puso!

- gregoriovbituinjr.

12.16.2025

Taospusong pasasalamat sa tshirt

TAOSPUSONG PASASALAMAT SA TSHIRT

tinanong muna ako ng isang kasama

kung anong size ng tshirt ko, medium, sagot ko

sunod na tanong niya, ako ba'y lalahok

sa rali o pagkilos patungong Mendiola

sabi ko'y oo, di ako pwedeng mag-absent

lalo't sa Araw ng Karapatang Pantao

doon ay nagkita kami't kanyang binigay

ang tshirt hinggil sa karapatang pantao

lubos at taospusong nagpapasalamat

ang abang makata sa tshirt na natanggap

tshirt man iyon ngunit nakapagmumulat

ako'y binigyang halaga't di nalimutan

sa iyo, kasama, salamat, pagpupugay

nawa ang katulad mo'y dumami pang tunay

- gregoriovbituinjr.

12.15.2025

Hinggil sa Lunsad-Aklat ng Disyembre 9

HINGGIL SA LUNSAD-AKLAT NG DISYEMBRE 9

akala ko'y lalangawin ang Lunsad-Aklat

mabuti na lamang, may dumating na tatlo

sila'y pawang sa isyu ng bayan ay mulat

kaya kagalakan ay ramdam kong totoo

sapat iyon upang mabuhayan ng loob

at magsikap pa ring magsulat at kumathâ

kahit sa trabaho'y talagang nakasubsob

tumaas ang aking moral bilang makatâ

marami ring nagsabing di makararating

sa kanila'y pagpupugay at pasalamat

iyon ay respeto na ngang maituturing

sa kanila'y naglaan na ako ng aklat

magpatuloy lang bilang makatâ ng bayan

pati sa pagsusulat ng isyu ng masa

iyan ang ipinayo sa akin ng ilan

kaya ako'y sadyang saludo sa kanila

- gregoriovbituinjr.

12.15.2025

* nailunsad ang "Tula't Tuligsa Laban sa Korapsyon" sa CHR noong Disyembre 9 - International Anti-Corruption Day

* ngayong Disyembre 15 ang ika-150 kaarawan ng dakilang bayaning si Gat Emilio Jacinto, aka Pingkian

Ayuda ay kendi lang sa mga trapo

AYUDA AY KENDI LANG SA MGA TRAPO

heto muli tayo, malapit na ang Pasko

may ayuda muli galing sa pulitiko

regalong kendi't pera'y anong pinagmulan?

sa sariling bulsa o sa kaban ng bayan?

regalong ang ngalan ng trapo'y nakatatak

upang sa balota ba'y matandaang tiyak?

may ayuda muling ibibigay sa tao

gayong ayuda'y kendi lang sa mga trapo

pinauso nila ang kulturang ayuda

imbes na magbigay ng trabaho sa masa

imbes living wage ay ibigay sa obrero

pinaasa na lang sa ayuda ang tao

silang mga trapo'y hubaran ng maskara

baka mapansing galing silang dinastiya

iisang apelyido, mula isang angkan

namamana rin ba kung kurakot ang yaman?

matuto na tayo sa isyu ng flood control

matuto na rin tayong sa trapo'y tumutol

tanggapin ang ayudang mula buwis natin

huwag nang hayaang trapo tayo't lokohin

- gregoriovbituinjr.

12.15.2025

Ang pinakamataas na uri ng pagmamahal

ANG PINAKAMATAAS NA URI NG PAGMAMAHAL

marami ang nagsasabing ang pinakamataas

na uri ng pagmamahal ay yaong paglilingkod

sa kapwà, kayâ kumikilos ako't nangangarap

ng lipunang patas, walang dukhang naninikluhod

upang karapatang pantao nila'y irespeto

kinikilala ang dignidad kahit sila'y dukhâ

lipunang nawa'y makamit - lipunang makatao

naglilingkod sa ating kapwà, dukha't manggagawà

walang dinastiya, oligarkiya, hari, pari

walang magsasamantala't mang-aapi sa bayan

binaligtad ang tatsulok, wala nang mga uri

walang pribadong pag-aari, wala nang gahaman

nakikipagkapwa't nagpapakatao ang lahat

ang pinakamataas na uri ng pagmamahal

sa prinsipyong ito'y wala akong maisusumbat

humayo tayo't sa kapwa'y magsilbi ng may dangal

- gregoriovbituinjr.

12.15.2025

Tatlo sanang lunsad-aklat ko ngayong taon

TATLO SANANG LUNSAD-AKLAT KO NGAYONG TAON

tatlo sanang Lunsad-Aklat ko ngayong taon

naglunsad tig-isa ng Nobyembre't DIsyembre

una'y "Salin ng Tula ng mga Makatang

Palestino", ikalawa'y "Tula't Tuligsâ

Laban sa Korapsyon", ikatlo sana'y itong

muling lunsad ng akdang "Liwanag at Dilim"

ni Emilio Jacinto, na pinagdiriwang

ngayon ang kanyang ikasandaan-limampung

kaarawan, librong dati nang nalathala

subalit bagong edisyon, may mga dagdag

na bagong saliksik, ngunit di malathala

kinapos sa suporta, salapi't panahon

ang abang makatang sa pagkilos ay pultaym

"Liwanag at Dilim" sana'y muling malunsad

gayunman, Happy One-Hundred-Fiftieth Birthday

sa ating bayaning Gat Emilio Jacinto!

- gregoriovbituinjr.

12.15.2025

Tának

TÁNAK

kaysarap gamitin / ng lumang Tagalog

lalo na't patungkol / sa pagsinta't irog

sa mapulang rosas, / may mga bubuyog

na lilipad-lipad, / rosas ay kinuyog

bago sa pandinig / ang salitang "tának"

batid ko'y katugmâ / nitong isdang "banak"

ang lumang salitâ / ay ikinagalak

niring aking pusong / dama'y pagkaantak

tának: kahuluga'y / napakadalisay

purong-puro, tunay, / kaysarap manilay

wagas na pagsinta / ang iniaalay

pinakamamahal, / pag-ibig na tunay

buti't ang makata'y / nakapagsaliksik

ng salitang luma't / bago lang sa isip

na sa kakathai'y / nais na isiksik

pagkat matulaing / kaysarap malirip

- gregoriovbituinjr.

12.14.2025

* tanak - mula sa Diksiyonaryong Adarna, p.902

Kaypanglaw ng gubat sa lungsod

KAYPANGLAW NG GUBAT SA LUNGSOD

anong panglaw nitong gubat sa kalunsuran

araw-araw na lang iyan ang magigisnan

dahil ba kayraming kurakot sa lipunan?

dahil laksa ang buktot sa pamahalaan?

naluluha ako sa mga nangyayari

bansa'y mayaman, mamamayan ay pulubi

manggagawa'y kayod-kalabaw araw-gabi

habang kurakot sa bayan daw nagsisilbi

minamata nga ng matapobre ang pobre

sarili'y sinasalba ng trapong salbahe

sistema na'y binubulok, iyan ang siste

di na ganadong mapagana ang granahe

dahil sa ayuda trapo na'y iboboto

pera-pera na lang upang trapo'y manalo

kaya ngayon pa lamang ay isisigaw ko:

serbisyo sa tao, huwag gawing negosyo!

- gregoriovbituinjr.

12.14.2025

Bawal pumasok sa Marunong St.

BAWAL PUMASOK SA MARUNONG ST.

bawal pumasok sa Daang Marunong

sakaling baha, sana'y makalusong

sakaling bagyo, sana'y makasulong

sa problema, baka may makatulong

kung nasok roong luha'y bumabalong

ako'y kakain sa platong malukong

ulam ko'y galunggong sa kaning tutong

habang asam ko'y korap na'y makulong

walang kapilya, bisita o tuklong

na pupuntahan sa Daang Marunong

ang meron, lasing na bubulong-bulong

kayraming alam, madalas magtanong:

sa flood control bakit laksa'y nalulong?

paano mababatid ang himatong?

sa ibinulgar ng mga kontrakTONG?

may mga ulo na kayang gugulong?

buti pa ang asong umaalulong

nakakapasok sa Daang Marunong

sa kantong iyon lamang nakatuntong

pag nasok, ako kaya'y makukulong?

- gregoriovbituinjr.

12.14.2025

Tambúkaw at Tambulì

TAMBÚKAW AT TAMBULÌ

nais kong maging pamagat

ng aklat ng aking akdâ

ang salitang nabulatlat

na kayganda sa makatâ

ang "Tambúkaw at Tambulì"

mga gamit noong una

mga hudyat sa taguri

na kaysarap gamitin pa

isama sa mga kwento

anong banghay o salaysay

o nobelang gagawin ko

ay, dapat iyong manilay

marapat ko nang planuhin

nang maisakatuparan

ang pangarap na gagawin

plano'y dapat nang simulan

- gregoriovbituinjr.

12.14.2025

* litrato mula sa Diksiyonaryong Adarna, p.900

Alahoy!

ALAHOY!

parang wala nang kabuhay-buhayy

aring buhay kapag naninilay

para bang nabubuhay na bangkay

na hininga'y hinugot sa hukay

may saysay pa ngâ ba yaring búhay

kung sa tula't rali nabubuhay

mabuti yata'y magpakamatay

nang sinta'y makapiling kong tunay

tula na lang ang silbi ko't tulay

tula'y tulay sa di mapalagay

sa mundô ba'y ano pa ang saysay

kung nabubuhay lagi sa lumbay

wala bang magpapayo? Alahoy!

wala bang kaibigan? Alahoy!

wala na ba ang lahat? Alahoy!

ako nga ba'y patay na? Alahoy!

- gregoriovbituinjr.

12.13.2025

* Alahoy! - mula sa Diksiyonaryong Adarna, p.21

Kapoy

KAPOY

walâ na bang makatas sa diwà

ng makata't di na makatulâ?

bakit pluma'y tumigil na sadyâ?

ang unos ba'y kailan huhupà?

ilang araw ding di nakákathâ

leyon at langgam man sa pabulâ

ay di ko pa napagsasalita

may delubyo kayang nagbabadyâ?

di makapag-isip? namumutlâ?

gayong naglulutangan ang paksâ

sa lansangan, dibdib, libog, luhà,

tuhod, ulo, ere, dagat, bahâ

panga, pangat, pangatlo, pawalâ

talampakan, basura, bahurà

talapihitan, dukhâ, dalitâ

palatuldikan, makata'y patdâ

labas na, makatang maglulupâ

sa iyong silid, yungib o lunggâ

hanggang pagkatulala'y mapuksâ

at kapoy ay tuluyang mawalâ

- gregoriovbituinjr.

12.13.2025

Alas-dose na bumangon

ALAS-DOSE NA BUMANGON

madalas, kay-aga nang babangon

madaling araw, gising na ako

ngayon, alas-dose na bumangon

pahinga muna, pagkat Sabado

madalas, maaga pa'y lalabas

at maglalakad na ng malayò

upang damayan ang nag-aaklas

na obrero't dukhang nasiphayò

tanghaling bumangon, kumathâ na

ng iilang may sukat at tugmâ

iyan ang bisyong yakap talaga

at gawain ng abang makatâ

mamaya'y lalabas buong gabi

diringgin ang kapwa manunulat

sa panayam niya't masasabi

sa kanyang paksang isisiwalat

- gregoriovbituinjr.

12.13.2025

Pagtatása at Pagtatasá (Assessment and Sharpening)

PAGTATÀSA at PAGTATASÁ

(Assessment and Sharpening)

pag natapos ang plano at mga pagkilos 

ay nagtatàsa o assessment nang maayos

kung ang pagtatasá o sharpening ba'y kapos?

at nakinabang ba ang tulad kong hikahos?

kaya mahalaga ang dalawang nabanggit

kung pagtatása o sharpening ba'y nakamit?

sa pagtatasá o assessment ba'y nasambit?

anong mga aral ang dito'y mabibitbit?

mga plinano'y di dapat maging mapurol

sa planong matalas, di sayang ang ginugol

sa assessment ba'y ano kayang inyong hatol?

buong plano ba'y naganap? wala bang tutol?

tingnan mo lang ang tuldik sa taas ng letra

at ang salita'y mauunawaan mo na 

kayâ ngâ ang pagtatása at pagtatasá

sa bawat organisasyon ay mahalaga

- gregoriovbituinjr.

12.12.2025    

Ayokong mabuhay sa utang

AYOKONG MABUHAY SA UTANG

ayokong mabuhay na lang

upang magbayad ng utang

tulad sa kwentong "The Necklace"

nitong si Guy de Maupassant

subalit kayraming utang

na dapat ko pang bayaran

ako'y nabubuhay na lang

upang magbayad ng utang

kayâ buô kong panahon

sa bawat galaw ang layon

paano bayaran iyon

buong buhay ko na'y gayon

habang kayraming kurakot

mga pulitikong buktot

kaygandang buhay ng sangkot

silang sa bayan ay salot

ikinwento ni Maupassant

sadyang wala ka nang buhay

kumikilos parang patay

nabubuhay parang bangkay

di matulad kay Mathilde

Loisel sa akdang "The Necklace"

yaong nais ko't mensahe

sa kapwa ko't sa sarili

sa tulad kong pulos utang

tama ka, Guy de Maupassant:

ang nabubuhay sa utang

ay wala nang kasiyahan

- gregoriovbituinjr.

12.12.2025

* litrato mula sa google